Reactie is geen Actie - De Derde Wet van NAMton

Reactie is geen Actie

De Derde Wet van NAMton

Dinsdag 7 juni 2016 zond Brandpunt een indringende reportage uit over hoe de NAM omgaat met mensen met Mijnbouwschade. De eenzame strijd van een Groningse boer.
In dit geval het verhaal van de familie Nijhoff uit Kolhol bij Zijldijk.

Hoe onafhankelijk en kundig zijn de schade-experts van NAM en CVW...
In de reportage wordt niet enkel ingegaan op het verhaal van de Nijhoffs maar ook op het systeem van schadeafhandeling met zogenaamd kundige en onafhankelijke schade-experts, contra-experts en het schadeprotocol van de NAM.

Hoor en wederhoor...
De NAM wil blijkbaar niet voor de camera reageren, maar er kan wel een schriftelijke reactie af.
Op die reactie valt nog wel het één en ander af te dingen, en dat zal ik hieronder proberen kort te doen.
Het kan ook nog veel uitgebreider, maar wie leest het dan nog.



De familie Nijhoff woont en werkt al generaties lang op een eeuwenoude boerderij waarvan de bouwgeschiedenis tenminste 5 eeuwen teruggaat en waarschijnlijk nog verder. Het is weliswaar officieel geen (Rijks-)monument maar het ontegenzeggelijk een stukje waardevol historisch erfgoed.
De boerderij heeft de eeuwen goed doorstaan en is door de familie altijd goed onderhouden, ze zijn er fier en trots op zoals Groningse boeren dat kunnen, trots op hun bezit en trots zich ten volle bewust van de historie.  Na jarenlang getouwtrek over de mijnbouwschade/aardbevingsschade aan zijn boerderij pikt hij het niet langer.
Hij trekt ten strijde tegen de NAM en de Staat en daagt ze gezamenlijk voor de Rechter..., terecht.

Ten strijde trekken tegen de NAM - vechten met windmolens is eenvoudiger

Sijbrand doet het woord, zijn vrouw kan het niet meer, de ecomotie, frustraties en woede zijn in de loop der jaren te groot geworden; 't Is een kleine sterke vrouw, maar ze kan er niet meer tegen, ze blijft dan ook bewust buiten beeld.
Ook voor Sijbrand is het soms moeilijk zijn emoties te onderdrukken en zakelijk te blijven, maar 't lukt 'm redelijk; Prijzenswaardig, want hij heeft zich nogal wat op de hals gehaald door niet zoals anderen maar te tekenen bij het kruisje zoals de NAM het graag ziet. Schikken en stikken, dat is wat de NAM het liefste ziet; Maar Sijbrand doet dat niet, die wil gerechtigheid, die wil zijn recht al is het het laatste wat hij doet. 

Sijbrand vraagt niet veel; Hij wil slechts dat de schade echt goed en netjes wordt hersteld.
Geld interesseert 'm niet, net zo min als modern comfort, hij wil gewoon terug wat er altijd heeft gestaan, nieter en niet minder.
Niet slopen dus maar herstellen, maar tegen welke prijs? 

--leeslink - meer over de Zaak Nijhoff--

Hieronder de reactie van de NAM op de uitzending van Brandpunt, met daartussen, in een kleiner lettertype, steeds puntsgewijs een paar opmerkingen van mijn kant.

Reactie van de NAM: De reactie van Sander van Rootselaar, woordvoerder van de NAM, naar aanleiding van de uitzending van Brandpunt van 7 juni 2016. Inzake uitspraken van Troostwijk :

• We zijn verbaasd door de uitgesproken mening van dhr. Westerhof van Troostwijk Real Estate. Uit de opmerkingen van dhr. Westerhof blijkt dat hij niet bekend is met het schadeprotocol.

Welke opmerkingen specifiek?

Dhr. Westerhof was vrij stelling in zijn uitlatingen, waarbij het er alle schijn van had dat hij zowel het illustere handboek als het schadeprotocol niet enkel had doorgebladerd maar weldegelijk tenminste ook enigszins had bestudeerd.

Ontkennen van andermans kundigheid en kennis is altijd effectief en dus symptomatisch als je eigen gedrag en handelen ter discussie wordt gesteld. 

• Zo wordt er enkel gewerkt met gecertificeerde schade-experts. De contra-expert wordt aangewezen door de bewoner zelf, maar moet ook gecertificeerd zijn.

Welk certificaat/welke certificaten…,

uitgegeven door wie,

op basis van welke kundigheid,
ter beoordeling van wat voor soort schades…

en op grond waarvan door wie erkend?

Voorzover er op de sites van het NAM/CVW-c.s.iets over te vinden is lijkt het op het WC-Eend-protocol:

'—-Wij van de NAM en CVW erkennen wat en wie wij erkennen, en dat dient iedereen te erkennen op basis van onze erkenning.—-'

• Bewoners zijn verder niet verplicht om het schadeprotocol te volgen. Het is bedoeld als een laagdrempelig en voor de bewoner kosteloos alternatief voor de gang naar de rechter.

Over lage drempels struikelen meer mensen dan over hoge, lage drempels zie je als obstakel vaak te gemakkelijk over het hoofd.

Handig dus als je zaken in eigen hand wil houden of zelfs mensen min of meer doelbewust een fuik in wil trekken danwel val in de val wil laten lopen. Er is dan vaak geen weg meer terug. 

• Troostwijk Real Estate is tot op heden bij geen enkel dossier over aardbevingsschade betrokken. Het bureau heeft haar mening nog niet eerder gedeeld met NAM of CVW.

Niet betrokken of verwijderd en niet meer terug te vinden?

Dhr. Westerhof haalde toch bewust tenminste één geval aan waar hij wel betrokken was en waar zijn deskundigheid in twijfel werd getrokken en zijn rapportage zonder inhoudelijk argumenten terzijde werd geschoven. 

Inzake zaak Nijhoff:

• Het heeft onze voorkeur om samen met de bewoner tot een oplossing te komen. Er zijn ruim 52.000 schademeldingen afgehandeld. Daarvan zijn tot op heden 2 zaken voor de rechter gekomen (0,00003%).

Is dat mooie cijfer te danken aan de grote (menselijke) betrokkenheid, (voor de beschadigde partij) snelle en adequate afhandeling en de soepele houding van NAM/CVW-c.s. …,

of ligt het aan de effectieve aard van overrompeling, misbruik maken van onwetendheid, vertragingstactieken en pure intimidatie waarvan de NAM/CVW-c.s. driftig en handig gebruik maken ten overstaan van de beschadigde partijen?

• Zo’n 15.000 zaken zijn momenteel in verschillende stadia van het schadeproces in behandeling bij CVW. Het is aan CVW om tot overeenkomsten te komen met deze claimanten.

Pure nietszeggende Facade-Politiek en retoriek.

Veel mensen met ogenschijnlijk geringe schade zijn in eerste instantie best tevreden met de afhandeling; Bij een paar duizend euro van onontkenbare schade deed en doet de NAM niet al te moeilijk.

Maar wat gebeurt er bij herhaalde, verergerde/verergerende en grotere schades; Is men dan nog steeds zo tevreden?

Veel processen zitten vast totdat mensen onder de druk van de NAM en de omstandigheden zwichten en voorhun economische en zielerust alsnog in arremoede tekenen bij het kruisje.

• De eerste een tweede expert zijn het niet eens over de oorzaak van de schade. Het verschil is groot. Normaal gesproken zou de zaak worden voorgelegd aan een derde expert. Deze wordt gezamenlijk gekozen door de eerste en tweede expert, dus met invloed van de bewoner. De heer Nijhoff verkiest echter de gang naar de rechter. Procederen is altijd mogelijk.

Ongeacht of deze geschetste procedure de juiste is en of gepoogd is deze te volgen…;
E.e.a. wordt niet gestaafd door de ervaringen zoals Nijhoff deze schetst (en hem inmiddels enigszins kennende, heb ik geen reden ook maar enigszins aan zijn ervaringen te twijfelen).

• NAM heeft meerdere keren geprobeerd het gesprek aan te gaan met de heer Nijhoff, ook tijdens de rechtszaak. De heer Nijhoff weigert een gesprek aan te gaan om tot een oplossing te komen.

Wie in gesprek wil komen op basis van een op voorhand bekend te veronderstellen voor de 'gesprekspartner’, welhaast danwel volkomen onaanvaardbare premisse…,
die wil niet in gesprek komen maar slechts de goede/schone schijn ophouden.

• De uitnodiging van NAM blijft staan – we verkiezen een oplossing boven een rechtszaak.

Nou, de NAM weet waar ’t wringt:

1. Erken in alle openlijkheid de schade, de verantwoordelijkheid en maak er werk van.
2. Kom met een voorstel voor volledige schadeherstel en zo nodig herbouw met behoud/herstel van alle cultuurhistorische waarde.
3. Vergoed alle schade ruimhartig.
4. Zorg voor een volledig open en controleerbaar proces.
5. Maak er niet het zoveelste schone-schijn-project van maar zorg dat dit werkelijk een goed voorbeeld is over hoe in het vervolg overal netjes en adequaat zaken af te handelen.
6. Werk mee aan een oplossing van het werkelijk probleem;
   Staak de gaswinning en begin pas weer met winnen als dat zowel technisch (schadebeperking zonder idiote voorwaarden en schijnoplossingen zoals het deels bouwkundig versterken van slechts een klein deel van de bebouwing) als economisch (opbrengstprijs) verantwoord is. 
   Nu is zowel het risico van winning te hoog en de gasprijs te laag.

Reactie schadeproces:

• Vanaf januari 2015 is het schadeproces gefaseerd overgedragen aan Centrum Veilig Wonen. Het oplossen van complexe schadedossiers wordt vanaf januari 2016 gecoördineerd door de Nationaal Coördinator. Door deze ontwikkelingen staat NAM op afstand van de schade-afhandeling. 

Prachtig…;

Meer bureaucratie…,

maar wat lost dat op?

• Schade-experts hebben een opleiding gevolgd om zelfstandig te beoordelen of schade is veroorzaakt door aardbevingen of door een andere oorzaak.

Dat is in de praktijk niet te merken, althans men spreidt de vergaarde kennis nietten toon.

Verder is het onzinnig te stellen dat men slechts gewapend met de verondersteld aanwezige kennisbagage, zondermeer kan beoordelen of…
… schade veroorzaakt is door een aardbeving (geïnduceerd of van natuurlijke aard), indirecte gevolgen van een aardbeving of andere oorzaken van bodembeweging als gevolg van de gaswinning…;
… danwel een gefundeerd oordeel te kunnen vellen dat er andere externe oorzaken de oorzaak zijn geweest van op zichzelf vergelijkbare schades.

Voor een dergelijk oordeel is geologische en geofysische kennis nodig waarop de bedoelde experts niet kunnen bogen.

En is vrijwel altijd grondig bodemkundig onderzoek ter plekke nodig; In de praktijk vindt dat zelden of nooit plaats.

Om met zekerheid te kunnen stellen dat schade niet geheel, grotendeels, deels te wijten is aan de gevolgen van de gaswinning/mijnbouw zou de 'expert zich moeten kunnen beroepen op meetgegevens met betrekking tot bewegingen aan bodem en gebouw die aantonen dat de oorzaak elders ligt; Die meetgegevens ontbreken op voorhand (immers welk gebouw was al voor de eerste verschijnselen van mijnbouwschade uitgerust met tilt-meters, versnellingsmeters, uitslagmeters, positiemeters, spanningsmeters, scheurmeters en wat er verder aan simpele en meer geavanceerde meetgereedschap om e.e.a. te kunnen meten en aan de hand van die gegevens e.e.a. te analyseren).

Algemene Geologische gegevens geven niet of in onvoldoende mate uitsluitsel over de gevolgen van de gaswinning (of het uitsluiten daarvan) ter plekke; De Groningse bodem is een geologische lappendeken waar in de loop der eeuwen zowel door de natuur als de mens flink wat is aangerommeld waardoor simple modellen van de gevolgen van mijnbouwschade zoals de voortplantingssnelheid van mijnbouwbevingen door de diepere en oppervlakkige ondergrond geen eenduidig beeld geven dat van toepassing is voor het verklaren en verder duiden van specifieke schade locaties.

• Wanneer een bewoner niet eens is met het oordeel van de schade-expert, dan kan hij een zelfgekozen contra-expert vragen om de schade te beoordelen. Als de experts het niet eens worden, dan kan vanaf mei 2015 de zaak voorgelegd worden aan een arbiter. Het volledige proces wordt vergoed door CVW. De bewoner heeft gedurende het proces altijd de mogelijkheid om de zaak voor te leggen aan een rechter.

Arbitrage is altijd gericht op het bereiken van een vergelijk, het is dus een onderhandelingstraject; De uitkomst is dus nooit gericht op waarheidsvinding maar op schikking met wederzijdse instemming waarbij partijen hun verlies nemen ongeacht de de gerechtigheid en rechtvaardigheid van de uitkomst. Men kiest, of in elk geval tenminste één van de partijen, voor het minste kwaad, in plaats van zijn recht te zoeken en te krijgen.

Dit zegt niet over de kwaliteit en onafhankelijkheid van de betrokken arbiters, het betreft het principe van (elk) proces van arbitrage. Recht hebben is iets anders dan recht halen en nog weer iets anders dan je recht krijgen.

• Het schadeprotocol en schadehandboek zijn bedoeld om de stappen van het schadeproces inzichtelijk te maken, evenals de mogelijke oorzaken van schade. Hierdoor weet de bewoner wat hij kan verwachten na zijn schademelding. De experts dienen op basis van hun eigen technische kundigheid ('expertise’) de schade te beoordelen.

Het handboek is inderdaad niet meer dan een leidraad bij eerste oppervlakkige inventarisatie en beoordeling van gebouwschades, maar ook niet meer dan dat.

Daar waar de mogelijke oorzaken van schades worden aangedragen gaat men systematisch de fout in door zowel een te grote mate van stelligheid danwel een (schijnbaar doelbewust) negeren van ander mogelijke oorzaken.

Verder kun je je vraagtekens plaatsen bij allerhande andere zaken die in het handboek min of meer als vaststaand feit danwel stand van de wetenschap worden gepresenteerd. 

• Ook wij zien ruimte voor verbetering en staan open voor adviezen van buitenaf. Het schadeprotocol is opgesteld i.s.m. maatschappelijke organisaties. Adviezen van o.a. Vereniging Eigen Huis en de Groninger Bodem Beweging zijn erin verwerkt.

Dit betreft dan zeker zaken als het illustere schadeprotocol m.b.t. tot monumenten en erfgoed;

Voorzover daar al van gerept wordt wordt er door NAM/CVW-c.s. weinig moeite gedaan deze adviezen/protocollen te volgen laat staan de aangewezen organisaties werkelijk actief in het proces te betrekken van alle individuele schadegevallen die het zou moeten betreffen.

Ook verder wordt het schadeprotocol niet of nauwelijks gevolgd danwel zeer eenzijdig geïnterpreteerd ten voordelen van de veroorzaker van mijnbouwschade. 

• Momenteel werkt CVW samen met de NCG aan de volgende update van het schadeprotocol. Belangrijk punt hierbij is dat kwaliteitseisen formeel worden vastgelegd voor eerstelijns en contra-experts. Ook zal het handboek aardbevingsschade worden herzien en extern worden gereviewed.

Tja, ’t is natuurlijk allemaal al 'top', maar het moet ’nog’ beter;

straks/nu vernieuwd.

Het lijkt wel een reclame voor wasmiddelen.

Marketing en schadeafhandeling, een dodelijke combinatie.